Bugün kutladığımız 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, Atatürk’ün gençlere hediyesiydi. Peki Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı ile Gençlik ve Spor Bayramı’nın ne gibi bağlantısı vardı?
Hepimiz biliyoruz ki Mustafa Kemal’in Bandırma Vapuru ile Samsun’a çıktığı ve Kurtuluş Savaşı’nın başladığı gün olan 19 Mayıs’tı. Peki Mustafa Kemal’in aklına ne zaman gelmişti, böyle bir bayramı bu tarihte kutlamak?
GENÇLERE ARMAĞAN, ADIMIN HEP GENÇ KALMASINA…
Atatürk Millî Mücadele sıralarında Türk milletini ileri götürecek olanların genç fikirler olduğunu hep dile getirirdi. Burada gençlik kavramı da genel anlamda fikirlerdeki yeniliği anlatıyor aslında.
Atatürk; “Gençler! Benim gelecekteki emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler! Bir gün bu memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe bırakacağımdan dolayı çok memnun ve mesudum.” derken, Türk gençliğine olan güvenini vurguluyordu her defasında. Attığı o adımı da hep genç tutacaktı.
ŞÜKRÜ KAYA, O GÜNÜ ANLATIYOR
Araştırmacı ve tarih yazarı İsmet Bozdağ, devrin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’dan naklen anlatıyor: Yıl 1936, günlerden 19 Mayıs. Atatürk Dolmabahçe’de, yanında Şükrü Kaya, Ruşen Eşref, Kılıç Ali, Salih Bozok, Mehmet Seydan, Nuri Conker var, karşılıklı konuşuyorlar. Birdenbire Atatürk soruyor: “Bugün günlerden ne?” Diyorlar “Salı, çarşamba” neyse. Ayın kaçı? 19’u. Aylardan ne? Mayıs.” Ne oldu bugün söyleyin bakalım?” diyor. Düşünüyorlar, 19 Mayıs’ta ne oldu?Düşünüyorlar ama bir türlü o tarihte M. Kemal’in Samsun’a çıktığı akıllarına gelmiyor… Çeşitli tahminlerde bulunuyorlar; İzmir’in işgalinin 3. günü, Ankara mitingi, İsmet Paşa’nın Lozan’dan Gazi’ye çektiği telgraf, Haliç Konferansı, İngilizlerle Irak meselesinin konuşulması, Terakkiperver Fırka’nın kapatılması…
‘’ASIL YAPACAĞINIZ BAYRAM BU’’
Bozdağ’a göre bu garip tahminlerden sıkılan Atatürk sonunda, ‘Bırakın yahu bunları’ diyor. ‘Öyle bir şeydir ki bu, ülkenin kurtuluşudur.’ Yine bulamıyorlar. En sonra Şükrü Kaya hatırlıyor, ”Bu sizin İstanbul’dan ayrıldığınız gün mü?’‘ deyince ”Yaklaştın” diyor, ‘Samsun’a çıktığımız gün.‘ Sonra, “Asıl yapacağınız bayram bu” diyor Mustafa Kemal. Ertesi sene 19 Mayıs’ta, Şükrü Kaya’nın tertibiyle 19 Mayıs Bayramı olarak kutlanmaya başlıyor…
Atatürkün yakın arkadaşlarından hiç biri 19 mayısta ne olduğunu bilmiyor
ne biçim iştir bu
1936 yılına kadar gazi mustafa kemal paşa ve arkadaşları o günü önemsiz görmüş ki bayram olarak kutlamaya değer bile görmemiş, birileri haklı demekki